Exchange
VWC lid
Mogen we dit nog wel een discussie noemen?
Ieder jaar, in de maanden richting de jaarwisseling, is er geen ontkomen meer aan: de discussie over het verbieden of beperken van consumentenvuurwerk. Hoewel, kunnen we het nog eigenlijk nog wel een discussie noemen?
Niet echt. De laatste jaren lijkt de discussie zich te beperken tot slechts klagende mensen, onderbuikgevoelens en onjuistheden verspreid door de voorstanders van zo'n verbod op het zelf afsteken van vuurwerk. De grote groep die zélf vuurwerk afsteekt - waaronder echte liefhebbers - komt eigenlijk zelden in het publieke debat voor. Kranten schrijven maar mondjesmaat over de leuke en mooie kanten van vuurwerk met oudjaar en praatprogramma's nodigen eigenlijk nooit voorstanders uit. Een eerlijk en gebalanceerd geluid hoor, lees of zie je in dit debat dus eigenlijk niet. Het gevolg is dat er nogal wat onjuistheden de rondte doen in deze discussie - niet zelden gevoed door onwetendheid van stukjesschrijvers, journalisten en televisiemakers. Veel mensen krijgen daardoor een beeld van 'onze' vuurwerktraditie dat niet klopt.
Zwaar knalvuurwerk
De feitenkennis in de vuurwerkdiscussie laat nogal eens wat te wensen over. Zo hoor en lees je veel over zwaar knalvuurwerk en dat wij het enige land zouden zijn met een rijke vuurwerktraditie. Feit is echter dat erg veel landen om ons heen één of meerdere dagen kennen waarop door consumenten zelf vuurwerk mag worden afgestoken. In buurland Duitsland is dat op de meeste plaatsen rond de jaarwisseling zelfs twee dagen, op oud- én nieuwjaarsdag. Ook in Frankrijk, Engeland en Scandinavische landen kennen ze een traditie met het zelf afsteken van vuurwerk.
En dat zware knalvuurwerk? Dat bestaat niet. Althans, niet in een legale - voor consumenten goedgekeurde vorm. De 'bommen en zware dreunen' waarover er zoveel te doen is betreft gevaarlijk vuurwerk uit Polen, wat niet geschikt is voor consumenten en in sommige gevallen niet eens voor professionals. De kracht van dit vuurwerk - noem het maar wapentuig - is enorm, waardoor zware verwondingen en soms zelfs ongelukken met dodelijke afloop helemaal niet de uitzondering zijn. De doden die vielen bij het afsteken van vuurwerk tijdens de afgelopen jaarwisselingen staken állemaal dit verboden vuurwerk af. Het Nederlandse knalvuurwerk is in de jaren 80 al dusdanig beperkt, dat ernstig letsel hiermee bij normaal gebruik niet meer kan voorkomen. Natuurlijk is consumentenvuurwerk niet zonder risico, maar vrijwel geen enkele bezigheid waar erg veel mensen bij betrokken zijn, is dat - en op oud en nieuw zijn we met zijn allen massaal op straat. Is het risico van consumentenvuurwerk dan ook wel zo groot als wordt geschetst?
Europese Normen
Het risico van consumentenvuurwerk is behoorlijk beperkt. Sinds 2013 wordt voor consumenten geschikt vuurwerk gekeurd volgens Europese regels. Het krijgt een CE markering, net als je stekkerblok en stofzuiger. Daarmee voldoet het aan de normen die de EU geschikt acht voor het gebruikt door consumenten en in Nederland wordt dit vuurwerk zelfs steekproefsgewijs nog eens extra gekeurd door de Inspectie Leefomgeving en Transport. Bij het gebruiken van dit vuurwerk volgens de gebruiksaanwijzing en het nemen van voorzorgsmaatregelen, zoals het dragen van een vuurwerkbril en het controleren of de afsteekplaats wel geschikt is voor het type vuurwerk, is het veilig te gebruiken. Heel anders is dat bij verkeerd gebruik, zoals ook bij alcohol of andere vrij verkrijgbare producten. Het gooien met vuurwerk, onachtzaam aansteken terwijl je je met delen van je lichaam boven het product bevindt is natuurlijk een recept voor ongelukken, letsel of schade. Je bent een rund als je met vuurwerk stunt, die kennen we allemaal. Toch lijkt dit slagzinnetje om de één of andere manier te zijn vergeten.
"Schade jaarwisseling minstens 15 miljoen”
Dat kopte diverse media recent. 15 miljoen die al gauw bijna volledig wordt toegeschreven aan de traditie van het zelf afsteken van vuurwerk. Hoeveel van deze schade is veroorzaakt door vuurwerk wordt niet of nauwelijks toegelicht. Hoeveel schade is ontstaan door verboden vuurwerk al helemaal niet. Dat terwijl toch, mogen we diverse gemeenten geloven, een stevig deel van schade ontstaat door gesmolten wegdekken door kleine vreugdevuurtjes. Het stoken van een klein kampvuur op de openbare weg kan met alle kerstbomen ook prima zonder vuurwerk maar toch komt de ontstane schade voor de rekening van vuurwerk.
Als er voor het maken van de schade al gebruik gemaakt is van legaal verkregen vuurwerk, is maar de vraag of deze schade te voorkomen was geweest wanneer dat vuurwerk er niet was. Schade door ongevallen met vuurwerk dat niet functioneerde zoals het hoorde, denk aan een scheef vliegende of niet opgestegen vuurpijl, zou er inderdaad niet zijn geweest. Door de strenge keuringen van ons vuurwerk is het percentage hiervan te verwaarlozen. De meeste en grootste schade wordt, helaas, gewoon doelbewust aangericht. Dus zou het verbieden van vuurwerk de schadeposten echt zo ver naar beneden krijgen?
Lieden die erop uit zijn om dingen te vernielen gaan bij een totaalverbod op het afsteken van vuurwerk echt niet met een oliebol bij hun ouders op de bank zitten. Het vuurwerk is het middel, maar het probleem is de intentie. In Parijs geldt al jaren voor de gehele binnenstad een algeheel vuurwerkverbod. Ieder jaar gaan er honderden auto’s in vlammen op tijdens de jaarwisseling en wordt er voor vele miljoenen schade aangericht. Niet met vuurwerk, maar wel met al het andere dat voorhanden is. Dit jaar waren er daar meer dan 100.000 agenten nodig om de orde te handhaven en durvden hulpverleners bepaalde wijken niet eens meer in. Ze vrezen daar voor hun leven en dat terwijl dat vermaledijde vuurwerk niet is toegestaan.
De algemene opinie lijkt te zijn dat het legale consumentenvuurwerk het probleem is, maar als blijkt dat in landen waar een verbod geldt er nog net zo veel ellende is tijdens de jaarwisseling, lijkt toch dat vuurwerk ineens het probleem niet meer.
Verkooprecord.
Miljoenen mensen steken iedere jaar met veel plezier en zonder problemen vuurwerk af. Gezinnen, liefhebbers en kinderen. Met 77 miljoen euro aan omzet had de vuurwerkbranche een verkooprecord te pakken. 77 miljoen euro is veel, heel erg veel. Zo'n 14.000 ton aan vuurwerk ging er over de toonbank en dat wordt echt niet allemaal gekocht door een kleine groep. De dikke rijen in vuurwerkwinkels bewijzen eens te meer: het zelf afsteken leeft onder een hele grote groep van de bevolking.
Toch wordt er aan deze grote groep voorbij gegaan door de vele incidenten tijdens de (afgelopen) jaarwisseling. Dat is echter niet een probleem wat alleen tijdens de jaarwisseling speelt: in een gemiddeld weekend zijn er ongeveer 29 gevallen van agressie en/of geweld tegen hulpverleners. Zorgen dronken mensen op jaarbasis ook voor miljoenen euro’s aan schade of veroorzaken overlast. Het verbieden van consumentenvuurwerk lijkt daarom ook niets uit te richten, behalve het benadelen van deze gezinnen, liefhebbers en kinderen.
Duur geintje
De vuurwerktraditie zou een dure zijn, doordat de maatschappij flink mag lappen voor de tijdens de jaarwisseling gemaakte zorgkosten. Dat een vuurwerkverbod in potentie een heel duur geintje is hoor je niet. Afgelopen jaarwisseling alleen al wordt de staatskas gespekt met 15 miljoen euro aan belastinginkomsten. Nederland kent ongeveer 1500 verkooppunten van vuurwerk, die allemaal een flinke hoeveelheid personeel in dienst hebben om de laatste drie dagen van het jaar iedereen van vuurwerk te voorzien. Ook de importeurs van het vuurwerk zijn goed voor veel banen, alsook de transporteurs die het vuurwerk verdelen over de 1500 verkooppunten. Daarmee staan er met een dreigends vuurwerkverbod in potentie duizenden banen op de tocht. Vergeet ook niet de kleine fietsenmakers, ijzerwarenhandeltjes en andere kleine ondernemers die het hoofd boven water kunnen houden door het verkopen van vuurwerk. Een verbod kan dus zomaar een enorme impact hebben op winkelstraten én de staatskas. Een branche die de afgelopen jaren zo veel heeft moeten investeren in veiligheid, opslagkluizen en regeldruk kunnen we simpelweg alleen maar schadeloos stellen met alle kosten van dien.
De voorgestelde centrale vuurwerkshows kosten ons allen trouwens ook een flinke duit. Ter vergelijking: in Sydney, Australië, is het budget zo'n 6.5 miljoen Australische Dollars - omgerekend zo'n 4 miljoen euro. Met 355 gemeenten in Nederland lopen de kosten voor alleen het vuurwerk al gauw de spuigaten uit. Daarnaast trekt een centrale vuurwerkshow ook een zware wissel op politie en veiligheidsdiensten: zij moeten de veiligheid borgen van de aanwezige mensenmassa's. Zelfs als we dat allemaal al zouden doorzetten telt Nederland niet voldoende gecertificeerde, professionele, vuurwerkers om in ook maar een fractie van de gemeenten een vuurwerkshow te organiseren.
Een verbod is zinloos. Wat helpt dan wel?
De grenzen opzoeken, hulpverleners belagen of amok maken is van alle tijden. Tijdens de jaarwisseling horen we er helaas gewoon meer over. Het opzoeken van grenzen is voor sommigen een kick, of het dan om alcoholgebruik, drugsgebruik, (te) hard rijden of het afsteken van vuurwerk gaat. Uitwassen moeten we bestrijden en gevaarlijk gedrag hard bestraffen. Niet het middel, maar de óórzaak bij de wortel aanpakken. Geef vuurwerkles aan jonge kinderen op scholen en breng ze bij dat het afsteken van een rotje in de buurt van dieren niet normaal is, dat je pas afsteekt na 18:00 op oudjaarsavond en al het andere wat bij veilig en verantwoord gebruik hoort. Geef ouders de verantwoordelijkheid over hun kinderen terug, indien ze die afschuiven op politie en hulpverlening - want kinderen van 12 en 13 hóren niet alleen ergens op straat rond te dolen met vuurwerk, in de nieuwjaarsnacht, om 0:30. Start een campagne voor de herkenning van legaal- en illegaal vuurwerk, zodat mensen die zich bezighouden met het foute spul eerder tegen de lamp lopen en zorg voor een serieuze straf voor iedereen die zich misdraagt. Want een ochtendje vuurwerkafval oprapen leert mensen die vuurwerk naar de politie gooide he-le-maal niks.
De oplossing van dit probleem begint met kennis, voorlichting en handhaving en aan alles ontbreekt het op dit moment als het op vuurwerk aankomt.
Ieder jaar, in de maanden richting de jaarwisseling, is er geen ontkomen meer aan: de discussie over het verbieden of beperken van consumentenvuurwerk. Hoewel, kunnen we het nog eigenlijk nog wel een discussie noemen?
Niet echt. De laatste jaren lijkt de discussie zich te beperken tot slechts klagende mensen, onderbuikgevoelens en onjuistheden verspreid door de voorstanders van zo'n verbod op het zelf afsteken van vuurwerk. De grote groep die zélf vuurwerk afsteekt - waaronder echte liefhebbers - komt eigenlijk zelden in het publieke debat voor. Kranten schrijven maar mondjesmaat over de leuke en mooie kanten van vuurwerk met oudjaar en praatprogramma's nodigen eigenlijk nooit voorstanders uit. Een eerlijk en gebalanceerd geluid hoor, lees of zie je in dit debat dus eigenlijk niet. Het gevolg is dat er nogal wat onjuistheden de rondte doen in deze discussie - niet zelden gevoed door onwetendheid van stukjesschrijvers, journalisten en televisiemakers. Veel mensen krijgen daardoor een beeld van 'onze' vuurwerktraditie dat niet klopt.
Zwaar knalvuurwerk
De feitenkennis in de vuurwerkdiscussie laat nogal eens wat te wensen over. Zo hoor en lees je veel over zwaar knalvuurwerk en dat wij het enige land zouden zijn met een rijke vuurwerktraditie. Feit is echter dat erg veel landen om ons heen één of meerdere dagen kennen waarop door consumenten zelf vuurwerk mag worden afgestoken. In buurland Duitsland is dat op de meeste plaatsen rond de jaarwisseling zelfs twee dagen, op oud- én nieuwjaarsdag. Ook in Frankrijk, Engeland en Scandinavische landen kennen ze een traditie met het zelf afsteken van vuurwerk.
En dat zware knalvuurwerk? Dat bestaat niet. Althans, niet in een legale - voor consumenten goedgekeurde vorm. De 'bommen en zware dreunen' waarover er zoveel te doen is betreft gevaarlijk vuurwerk uit Polen, wat niet geschikt is voor consumenten en in sommige gevallen niet eens voor professionals. De kracht van dit vuurwerk - noem het maar wapentuig - is enorm, waardoor zware verwondingen en soms zelfs ongelukken met dodelijke afloop helemaal niet de uitzondering zijn. De doden die vielen bij het afsteken van vuurwerk tijdens de afgelopen jaarwisselingen staken állemaal dit verboden vuurwerk af. Het Nederlandse knalvuurwerk is in de jaren 80 al dusdanig beperkt, dat ernstig letsel hiermee bij normaal gebruik niet meer kan voorkomen. Natuurlijk is consumentenvuurwerk niet zonder risico, maar vrijwel geen enkele bezigheid waar erg veel mensen bij betrokken zijn, is dat - en op oud en nieuw zijn we met zijn allen massaal op straat. Is het risico van consumentenvuurwerk dan ook wel zo groot als wordt geschetst?
Europese Normen
Het risico van consumentenvuurwerk is behoorlijk beperkt. Sinds 2013 wordt voor consumenten geschikt vuurwerk gekeurd volgens Europese regels. Het krijgt een CE markering, net als je stekkerblok en stofzuiger. Daarmee voldoet het aan de normen die de EU geschikt acht voor het gebruikt door consumenten en in Nederland wordt dit vuurwerk zelfs steekproefsgewijs nog eens extra gekeurd door de Inspectie Leefomgeving en Transport. Bij het gebruiken van dit vuurwerk volgens de gebruiksaanwijzing en het nemen van voorzorgsmaatregelen, zoals het dragen van een vuurwerkbril en het controleren of de afsteekplaats wel geschikt is voor het type vuurwerk, is het veilig te gebruiken. Heel anders is dat bij verkeerd gebruik, zoals ook bij alcohol of andere vrij verkrijgbare producten. Het gooien met vuurwerk, onachtzaam aansteken terwijl je je met delen van je lichaam boven het product bevindt is natuurlijk een recept voor ongelukken, letsel of schade. Je bent een rund als je met vuurwerk stunt, die kennen we allemaal. Toch lijkt dit slagzinnetje om de één of andere manier te zijn vergeten.
"Schade jaarwisseling minstens 15 miljoen”
Dat kopte diverse media recent. 15 miljoen die al gauw bijna volledig wordt toegeschreven aan de traditie van het zelf afsteken van vuurwerk. Hoeveel van deze schade is veroorzaakt door vuurwerk wordt niet of nauwelijks toegelicht. Hoeveel schade is ontstaan door verboden vuurwerk al helemaal niet. Dat terwijl toch, mogen we diverse gemeenten geloven, een stevig deel van schade ontstaat door gesmolten wegdekken door kleine vreugdevuurtjes. Het stoken van een klein kampvuur op de openbare weg kan met alle kerstbomen ook prima zonder vuurwerk maar toch komt de ontstane schade voor de rekening van vuurwerk.
Als er voor het maken van de schade al gebruik gemaakt is van legaal verkregen vuurwerk, is maar de vraag of deze schade te voorkomen was geweest wanneer dat vuurwerk er niet was. Schade door ongevallen met vuurwerk dat niet functioneerde zoals het hoorde, denk aan een scheef vliegende of niet opgestegen vuurpijl, zou er inderdaad niet zijn geweest. Door de strenge keuringen van ons vuurwerk is het percentage hiervan te verwaarlozen. De meeste en grootste schade wordt, helaas, gewoon doelbewust aangericht. Dus zou het verbieden van vuurwerk de schadeposten echt zo ver naar beneden krijgen?
Lieden die erop uit zijn om dingen te vernielen gaan bij een totaalverbod op het afsteken van vuurwerk echt niet met een oliebol bij hun ouders op de bank zitten. Het vuurwerk is het middel, maar het probleem is de intentie. In Parijs geldt al jaren voor de gehele binnenstad een algeheel vuurwerkverbod. Ieder jaar gaan er honderden auto’s in vlammen op tijdens de jaarwisseling en wordt er voor vele miljoenen schade aangericht. Niet met vuurwerk, maar wel met al het andere dat voorhanden is. Dit jaar waren er daar meer dan 100.000 agenten nodig om de orde te handhaven en durvden hulpverleners bepaalde wijken niet eens meer in. Ze vrezen daar voor hun leven en dat terwijl dat vermaledijde vuurwerk niet is toegestaan.
De algemene opinie lijkt te zijn dat het legale consumentenvuurwerk het probleem is, maar als blijkt dat in landen waar een verbod geldt er nog net zo veel ellende is tijdens de jaarwisseling, lijkt toch dat vuurwerk ineens het probleem niet meer.
Verkooprecord.
Miljoenen mensen steken iedere jaar met veel plezier en zonder problemen vuurwerk af. Gezinnen, liefhebbers en kinderen. Met 77 miljoen euro aan omzet had de vuurwerkbranche een verkooprecord te pakken. 77 miljoen euro is veel, heel erg veel. Zo'n 14.000 ton aan vuurwerk ging er over de toonbank en dat wordt echt niet allemaal gekocht door een kleine groep. De dikke rijen in vuurwerkwinkels bewijzen eens te meer: het zelf afsteken leeft onder een hele grote groep van de bevolking.
Toch wordt er aan deze grote groep voorbij gegaan door de vele incidenten tijdens de (afgelopen) jaarwisseling. Dat is echter niet een probleem wat alleen tijdens de jaarwisseling speelt: in een gemiddeld weekend zijn er ongeveer 29 gevallen van agressie en/of geweld tegen hulpverleners. Zorgen dronken mensen op jaarbasis ook voor miljoenen euro’s aan schade of veroorzaken overlast. Het verbieden van consumentenvuurwerk lijkt daarom ook niets uit te richten, behalve het benadelen van deze gezinnen, liefhebbers en kinderen.
Duur geintje
De vuurwerktraditie zou een dure zijn, doordat de maatschappij flink mag lappen voor de tijdens de jaarwisseling gemaakte zorgkosten. Dat een vuurwerkverbod in potentie een heel duur geintje is hoor je niet. Afgelopen jaarwisseling alleen al wordt de staatskas gespekt met 15 miljoen euro aan belastinginkomsten. Nederland kent ongeveer 1500 verkooppunten van vuurwerk, die allemaal een flinke hoeveelheid personeel in dienst hebben om de laatste drie dagen van het jaar iedereen van vuurwerk te voorzien. Ook de importeurs van het vuurwerk zijn goed voor veel banen, alsook de transporteurs die het vuurwerk verdelen over de 1500 verkooppunten. Daarmee staan er met een dreigends vuurwerkverbod in potentie duizenden banen op de tocht. Vergeet ook niet de kleine fietsenmakers, ijzerwarenhandeltjes en andere kleine ondernemers die het hoofd boven water kunnen houden door het verkopen van vuurwerk. Een verbod kan dus zomaar een enorme impact hebben op winkelstraten én de staatskas. Een branche die de afgelopen jaren zo veel heeft moeten investeren in veiligheid, opslagkluizen en regeldruk kunnen we simpelweg alleen maar schadeloos stellen met alle kosten van dien.
De voorgestelde centrale vuurwerkshows kosten ons allen trouwens ook een flinke duit. Ter vergelijking: in Sydney, Australië, is het budget zo'n 6.5 miljoen Australische Dollars - omgerekend zo'n 4 miljoen euro. Met 355 gemeenten in Nederland lopen de kosten voor alleen het vuurwerk al gauw de spuigaten uit. Daarnaast trekt een centrale vuurwerkshow ook een zware wissel op politie en veiligheidsdiensten: zij moeten de veiligheid borgen van de aanwezige mensenmassa's. Zelfs als we dat allemaal al zouden doorzetten telt Nederland niet voldoende gecertificeerde, professionele, vuurwerkers om in ook maar een fractie van de gemeenten een vuurwerkshow te organiseren.
Een verbod is zinloos. Wat helpt dan wel?
De grenzen opzoeken, hulpverleners belagen of amok maken is van alle tijden. Tijdens de jaarwisseling horen we er helaas gewoon meer over. Het opzoeken van grenzen is voor sommigen een kick, of het dan om alcoholgebruik, drugsgebruik, (te) hard rijden of het afsteken van vuurwerk gaat. Uitwassen moeten we bestrijden en gevaarlijk gedrag hard bestraffen. Niet het middel, maar de óórzaak bij de wortel aanpakken. Geef vuurwerkles aan jonge kinderen op scholen en breng ze bij dat het afsteken van een rotje in de buurt van dieren niet normaal is, dat je pas afsteekt na 18:00 op oudjaarsavond en al het andere wat bij veilig en verantwoord gebruik hoort. Geef ouders de verantwoordelijkheid over hun kinderen terug, indien ze die afschuiven op politie en hulpverlening - want kinderen van 12 en 13 hóren niet alleen ergens op straat rond te dolen met vuurwerk, in de nieuwjaarsnacht, om 0:30. Start een campagne voor de herkenning van legaal- en illegaal vuurwerk, zodat mensen die zich bezighouden met het foute spul eerder tegen de lamp lopen en zorg voor een serieuze straf voor iedereen die zich misdraagt. Want een ochtendje vuurwerkafval oprapen leert mensen die vuurwerk naar de politie gooide he-le-maal niks.
De oplossing van dit probleem begint met kennis, voorlichting en handhaving en aan alles ontbreekt het op dit moment als het op vuurwerk aankomt.
Laatst bewerkt: