Een discussie over een vuurwerkverbod volgen is interessant. Voordat je het in de gaten hebt, word je erin getrokken en ben je voor of tegen. Voor nuancering en overleg is weinig ruimte, terwijl daar de oplossing kan liggen.
In dit stuk zal ik niet ingaan op inhoudelijke argumenten voor of tegen een vuurwerkverbod. Die argumenten komen niet alleen al veelvuldig aan bod in de media, maar de meerwaarde om hier de argumenten te herhalen is ook beperkt. Het probleem waarom we niet verder komen met de ‘vuurwerkdiscussie’ zit namelijk niet in argumenten. Het probleem zit in het proces.
We luisteren niet
Waarom krijgen we de discussie niet op gang? Waarom loopt de situatie regelmatig uit de hand als voor- en tegenstanders van een vuurwerkverbod deelnemen aan een discussie? Omdat er niet naar elkaar geluisterd wordt. Soms praat iedereen dwars door elkaar heen.
Is dit typisch Nederlands? Nee hoor, integendeel zelfs. Maar we leven in een wereld waar polariseren de nieuwe norm is. Onze meningen worden nu in belangrijke mate via sociale media gedeeld. Als een mening bevalt, geven we een ‘like’ en anders gaat de duim neerwaarts.
Ondertussen krijgen we ook niet bepaald het goede voorbeeld van sommige westerse wereldleiders die polariseren als instrument gebruiken. In contrast hiermee is de Nederlandse regering juist opvallend weinig polariserend: zij neemt nauwelijks maatschappelijk gevoelige beslissingen. Sterker nog, zij wil het vooral aan de burgers laten (dan verlies je ook minder kiezers).
Polderen
Nu staan wij Nederlanders er van oudsher om bekend dat wij goed kunnen samenwerken en problemen oplossen. Het zit diep in onze geschiedenis: zonder deze samenwerking bestond ons land niet. Al in de middeleeuwen moesten burgers, boeren en edelen samen dijken bouwen tegen overstromingen. Ondertussen werd het ingepolderde land met het volk verdeeld.
Het poldermodel heeft dus een rijke historische context en maakte onze samenleving toen al uniek. Als we in dit land grote stormen samen hebben kunnen trotseren, zouden we toch ook uit een vuurwerkdiscussie moeten komen. Maar waarom loopt het dan niet goed?
Polariseren
Omdat we er een ja/nee-discussie van maken. We polariseren de situatie onnodig. Kijk naar de gevolgen van de gepolariseerde situatie bij onze westerburen. Nagenoeg de helft van de bevolking is tegen de Brexit, maar het land kan niet voor de helft uit de EU stappen. Er zijn dus veel boze verliezers.
Perspectief
Een genuanceerder uitgangspunt, waarbij vuurwerkliefhebbers in een zo veilig mogelijke situatie met beperkte overlast vuurwerk kunnen gebruiken, opent meer perspectief. Als vuurwerk niet a priori geheel verboden wordt, zullen vuurwerkvoorstanders meer geneigd zijn mee te denken over een veiligere situatie met minder overlast. Want als je bang bent om wat te verliezen en je emoties hoog oplopen, dan werken je hersenen niet zo bedachtzaam en weloverwogen.
Tegen kinderen zeggen ze dan ‘boosheid aan, hersenen uit’. Wat er gebeurt, is dat onze weldenkende ‘grijze massa’ gedomineerd wordt door ons zogenaamde reptielenbrein. De hersenen zijn bezig met overleven en niet met samenwerken. Dus zonder boosheid en emotie zal er meer ruimte zijn voor gezond verstand. Er zijn overigens vast meer landelijke thema’s waar dit bij zou kunnen werken…
Handhaven
Wellicht kan dit in de vorm van een landelijk platform. Zelfs als het een succes wordt, zal de groep illegale vuurwerkgebruikers logischerwijs niet thuis geven. Maar de overlast daarvan en de slachtoffers die zij maken worden toch het beste voorkomen met strakkere handhaving.
Hoe dan ook zou het jammer zijn als we er ook met goede discussievoorwaarden niet uitkomen. Anders zal uiteindelijk van hogerhand een beslissing genomen moeten worden. Met de snelheid waarmee de huidige regering keuzes maakt aangaande maatschappelijke gevoelige thema’s, is de kans groot dat dat zo lang gaat duren dat de rechter inmiddels al een beslissend oordeel heeft geveld (de juridische macht regeert zo indirect mee).
Als wij er niet uitkomen en de lokale en landelijke overheden komen er niet uit, dan gaat uiteindelijk misschien wel de rechter de beslissing over vuurwerk nemen. Maar het zou zoveel beter zijn als we er samen uitkomen.
https://www.dvhn.nl/Meningen/Opinie/Opinie-Laten-we-er-met-vuurwerk-samen-uitkomen-25040826.html
In dit stuk zal ik niet ingaan op inhoudelijke argumenten voor of tegen een vuurwerkverbod. Die argumenten komen niet alleen al veelvuldig aan bod in de media, maar de meerwaarde om hier de argumenten te herhalen is ook beperkt. Het probleem waarom we niet verder komen met de ‘vuurwerkdiscussie’ zit namelijk niet in argumenten. Het probleem zit in het proces.
We luisteren niet
Waarom krijgen we de discussie niet op gang? Waarom loopt de situatie regelmatig uit de hand als voor- en tegenstanders van een vuurwerkverbod deelnemen aan een discussie? Omdat er niet naar elkaar geluisterd wordt. Soms praat iedereen dwars door elkaar heen.
Is dit typisch Nederlands? Nee hoor, integendeel zelfs. Maar we leven in een wereld waar polariseren de nieuwe norm is. Onze meningen worden nu in belangrijke mate via sociale media gedeeld. Als een mening bevalt, geven we een ‘like’ en anders gaat de duim neerwaarts.
Ondertussen krijgen we ook niet bepaald het goede voorbeeld van sommige westerse wereldleiders die polariseren als instrument gebruiken. In contrast hiermee is de Nederlandse regering juist opvallend weinig polariserend: zij neemt nauwelijks maatschappelijk gevoelige beslissingen. Sterker nog, zij wil het vooral aan de burgers laten (dan verlies je ook minder kiezers).
Polderen
Nu staan wij Nederlanders er van oudsher om bekend dat wij goed kunnen samenwerken en problemen oplossen. Het zit diep in onze geschiedenis: zonder deze samenwerking bestond ons land niet. Al in de middeleeuwen moesten burgers, boeren en edelen samen dijken bouwen tegen overstromingen. Ondertussen werd het ingepolderde land met het volk verdeeld.
Het poldermodel heeft dus een rijke historische context en maakte onze samenleving toen al uniek. Als we in dit land grote stormen samen hebben kunnen trotseren, zouden we toch ook uit een vuurwerkdiscussie moeten komen. Maar waarom loopt het dan niet goed?
Polariseren
Omdat we er een ja/nee-discussie van maken. We polariseren de situatie onnodig. Kijk naar de gevolgen van de gepolariseerde situatie bij onze westerburen. Nagenoeg de helft van de bevolking is tegen de Brexit, maar het land kan niet voor de helft uit de EU stappen. Er zijn dus veel boze verliezers.
Perspectief
Een genuanceerder uitgangspunt, waarbij vuurwerkliefhebbers in een zo veilig mogelijke situatie met beperkte overlast vuurwerk kunnen gebruiken, opent meer perspectief. Als vuurwerk niet a priori geheel verboden wordt, zullen vuurwerkvoorstanders meer geneigd zijn mee te denken over een veiligere situatie met minder overlast. Want als je bang bent om wat te verliezen en je emoties hoog oplopen, dan werken je hersenen niet zo bedachtzaam en weloverwogen.
Tegen kinderen zeggen ze dan ‘boosheid aan, hersenen uit’. Wat er gebeurt, is dat onze weldenkende ‘grijze massa’ gedomineerd wordt door ons zogenaamde reptielenbrein. De hersenen zijn bezig met overleven en niet met samenwerken. Dus zonder boosheid en emotie zal er meer ruimte zijn voor gezond verstand. Er zijn overigens vast meer landelijke thema’s waar dit bij zou kunnen werken…
Handhaven
Wellicht kan dit in de vorm van een landelijk platform. Zelfs als het een succes wordt, zal de groep illegale vuurwerkgebruikers logischerwijs niet thuis geven. Maar de overlast daarvan en de slachtoffers die zij maken worden toch het beste voorkomen met strakkere handhaving.
Hoe dan ook zou het jammer zijn als we er ook met goede discussievoorwaarden niet uitkomen. Anders zal uiteindelijk van hogerhand een beslissing genomen moeten worden. Met de snelheid waarmee de huidige regering keuzes maakt aangaande maatschappelijke gevoelige thema’s, is de kans groot dat dat zo lang gaat duren dat de rechter inmiddels al een beslissend oordeel heeft geveld (de juridische macht regeert zo indirect mee).
Als wij er niet uitkomen en de lokale en landelijke overheden komen er niet uit, dan gaat uiteindelijk misschien wel de rechter de beslissing over vuurwerk nemen. Maar het zou zoveel beter zijn als we er samen uitkomen.
https://www.dvhn.nl/Meningen/Opinie/Opinie-Laten-we-er-met-vuurwerk-samen-uitkomen-25040826.html
