Babiloot
VWC lid
‘Wat een bijdehante wijsneus, die Arno Bonte’, dacht de gemeenteraad van Rotterdam in 2008. De Maasstadse GroenLinkser werd weggehoond, toen hij het in zijn hoofd haalde om te pleiten voor een vuurwerkverbod. En kijk nu eens. ,,De zwijgende meerderheid durft zich nu eindelijk uit te spreken.’’
Uitgejouwd werd de jonge hond van GroenLinks, toen hij voorstelde om het afsteken van vuurwerk in de Maasstad te gaan verbieden. ‘Makkelijk scoren’ en ‘een pr-stunt', vond het CDA. ‘Flauwekul', aldus de PvdA. ,,Het hele leven is slecht voor het milieu’’, bitste SP-fractievoorzitter Theo Cornelissen destijds. ,,Het beste is dat we allemaal meteen doodgaan.’’
Twaalf jaar later is Arno Bonte (41) wethouder in Rotterdam. Dinsdag zag hij met een intens tevreden gevoel hoe ‘zijn’ gemeenteraad zich uitsprak vóór een vuurwerkverbod bij de komende jaarwisseling. Hoe de dingen toch kunnen veranderen. ,,Dit is een overwinning voor alle vuurwerkslachtoffers’’, reageert hij opgetogen vanuit het stadhuis.
‘Relatief rustig’
Wethouder Arno Bonte.
Wethouder Arno Bonte. © Jan de Groen
Toen hij begon als raadslid, viel het hem op hoe groot het verschil was tussen de manier waarop de publieke opinie de jaarwisseling beleefde en de verhalen die hij in huiskamers hoorde. ,,Meestal kwam er op 1 januari een persbericht waarin stond dat de jaarwisseling relatief rustig was verlopen. Daarna ging iedereen snel weer over tot de orde van de dag. Als je dan de mensen sprak die een oog hadden verloren of gehoorschade hadden opgelopen door toedoen van een ander, dan begreep ik eigenlijk niet waarom we dat als land allemaal maar normaal vonden.’’
Maar Nederland zag het niet, of wilde het niet zien, of vond het allemaal niet ernstig genoeg om er zich echt druk om te maken. ,,Dat de politie destijds vaak zélf in persberichten zette dat oud en nieuw relatief rustig was verlopen, is veelzeggend’’, zegt Gerrit van de Kamp, voorman van Politievakbond ACP.
,,Want zo rustig verliepen die nachten toen ook niet. Ik heb voor mezelf niet het beeld dat het geweld en de overlast tien jaar geleden minder was. Maar de cultuur dat veel dingen maar moesten kunnen, die was toen nog wel een stuk sterker.’’ Van de Kamps collega Jan Struijs van de Nederlandse Politiebond sluit zich daarbij aan. ,,Het is altijd zwaar geweest voor onze mensen. Maar toen werd er gewoon niet naar de verhalen geluisterd.’’
Radicaal plan
Geloof me, de afgelopen jaarwisse*ling was echt niet heftiger dan anders
Gerrit van de Kamp, Politievakbond ACP
Dat merkte GroenLinkser Bonte, toen hij met zijn radicale plan voor een verbod kwam. Hij kreeg een aantal ‘vervelende, minder genuanceerde’ reacties, zoals hij het nu beschaafd verwoordt. Het waren doodsbedreigingen, waarvan hij aangifte deed. Het speuren naar medestanders in het publieke debat was als zoeken naar een speld in een hooiberg.
Maar hij vond er een paar, onder meer in de Haagse GroenLinkser David Rietveld en in Tjeerd de Faber, oogarts bij het Oogziekenhuis in Rotterdam. ,,Arno vertelde me toen ik hem voor het eerst ontmoette dat meer dan de helft van de vuurwerkslachtoffers omstander was’’, blikt De Faber terug. ,,Dat was voor mij een belangrijke reden om mee te strijden voor een verbod.’’
Een simpel onderzoekje op Google laat zien hoe moeizaam die strijd van de anti-vuurwerklobby in de jaren daarna was. Zoektermen als ‘vuurwerkverbod’ of ‘verbod op vuurwerk’ werden tussen 2008 en 2019 nauwelijks door mensen ingevoerd, met steeds een kleine opleving rond de jaarwisseling. Pas sinds december 2019 gaat de lijn bijna kaarsrecht omhoog; in 2020 is vuurwerkverbod onbetwist trending. ,,En geloof me: de afgelopen jaarwisseling was echt niet heftiger dan anders’’, zegt vakbondsman Van de Kamp.
Afschuwelijke drama's
Natuurlijk, er was het afschuwelijke drama met de vader en het zoontje die omkwamen bij de flatbrand in Arnhem. Maar afschuwelijke drama's waren er altijd al. Tjeerd de Faber vertelde de gemeenteraad van Rotterdam een paar maanden geleden nog het verhaal van een twintig weken zwangere vrouw uit het Oostblok die rond de eeuwwisseling in het centrum van de stad door een rondvliegende vuurpijl haar oog verloor. Vier dagen erna beviel ze, van een dode baby.
Het aantal mensen dat zich met vuurwerkverwondingen op de eerste hulp van het ziekenhuis meldde, daalde de laatste jaren zelfs stevig, van 700 in 2013/2014 tot 385 nu. Het is de manier waarop we ernaar kijken die anders is geworden. De maatschappij veranderde, constateren Struijs en Van de Kamp. Nederland vergrijsde en werd voller. De acceptatie van vuurwerk werd daarmee lager, net als het begrip voor de agressie waarmee hulpverleners te maken kregen. Struijs: ,,Intussen maakte het overlastgevende deel van de vuurwerkafstekers er elk jaar weer een enorme bende van. In die zin is het een optelsom.’’
Draai politieleiding
Utrecht verdeeld
De Utrechtse gemeenteraad is verdeeld over een lokaal vuurwerkverbod. Coalitiepartij GroenLinks, met twaalf zetels de grootste partij, wil binnen twee jaar een verbod op het afsteken van vuurwerk in de stad. Hier is vooralsnog geen meerderheid voor in de politiek in Utrecht. Andere partijen zien meer heil in een landelijk verbod.
,,Als elke gemeente eigen regels gaat stellen is het voor politie en handhaving niet te doen en voor vuurwerkbranche niet te volgen’’, aldus fractievoorzitter Sander van Waveren van oppositiepartij CDA. Burgemeester Jan van Zanen (VVD) pleit ook voor een landelijk vuurwerkverbod.
In de loop van de jaren maakte ook de politieleiding een draai, constateren insiders. Die veranderde van toon en begon de raddraaiers ferm te veroordelen. Niks geen persberichten met ‘relatief rustige jaarwisseling’ meer. Korpschef Eric Akerboom begon zich voluit uit te spreken voor een verbod op knalvuurwerk en vuurpijlen, onder meer met een grote advertentie in deze krant in mei vorig jaar.
,,Mensen zijn helemaal lam van de drank, er wordt ook gebruikt. Mensen gaan helemaal uit hun dak. En dan gaan ze 2 januari weer werken. In feite is het een bizarre traditie’’, filosofeerde de korpschef toen. Het is deze kijk op Nieuwjaar die ook maatschappelijk de overhand begint te krijgen, constateert iemand van de nationale politie. ,,We merkten dit jaar dat burgers elkaar op hun gedrag begonnen aan te spreken. Daar kwamen zelfs knokpartijen uit voort.’’
Dat veel burgers de schadelijke gevolgen van vuurwerk zat zijn, bewijst onder meer de online petitie voor een landelijk vuurwerkverbod, die nu al door meer dan een half miljoen mensen is ondertekend. De Rotterdamse GroenLinks-wethouder Arno Bonte ziet ook dat de ‘zwijgende meerderheid zich nu eindelijk durft uit te spreken’. Het zorgt ervoor dat politici, zowel lokaal als landelijk, nu vóór een vuurwerkverbod durven te pleiten. Wie had dat gedacht, twaalf jaar geleden. ,,Toen was een eenzame strijd’’, zegt Bonte. Maar nu niet meer, en dat maakt trots. ,,Op mijn eigen stad, en hopelijk straks ook op de rest van het land.’’
Bron: ad.nl
Uitgejouwd werd de jonge hond van GroenLinks, toen hij voorstelde om het afsteken van vuurwerk in de Maasstad te gaan verbieden. ‘Makkelijk scoren’ en ‘een pr-stunt', vond het CDA. ‘Flauwekul', aldus de PvdA. ,,Het hele leven is slecht voor het milieu’’, bitste SP-fractievoorzitter Theo Cornelissen destijds. ,,Het beste is dat we allemaal meteen doodgaan.’’
Twaalf jaar later is Arno Bonte (41) wethouder in Rotterdam. Dinsdag zag hij met een intens tevreden gevoel hoe ‘zijn’ gemeenteraad zich uitsprak vóór een vuurwerkverbod bij de komende jaarwisseling. Hoe de dingen toch kunnen veranderen. ,,Dit is een overwinning voor alle vuurwerkslachtoffers’’, reageert hij opgetogen vanuit het stadhuis.
‘Relatief rustig’
Wethouder Arno Bonte.
Wethouder Arno Bonte. © Jan de Groen
Toen hij begon als raadslid, viel het hem op hoe groot het verschil was tussen de manier waarop de publieke opinie de jaarwisseling beleefde en de verhalen die hij in huiskamers hoorde. ,,Meestal kwam er op 1 januari een persbericht waarin stond dat de jaarwisseling relatief rustig was verlopen. Daarna ging iedereen snel weer over tot de orde van de dag. Als je dan de mensen sprak die een oog hadden verloren of gehoorschade hadden opgelopen door toedoen van een ander, dan begreep ik eigenlijk niet waarom we dat als land allemaal maar normaal vonden.’’
Maar Nederland zag het niet, of wilde het niet zien, of vond het allemaal niet ernstig genoeg om er zich echt druk om te maken. ,,Dat de politie destijds vaak zélf in persberichten zette dat oud en nieuw relatief rustig was verlopen, is veelzeggend’’, zegt Gerrit van de Kamp, voorman van Politievakbond ACP.
,,Want zo rustig verliepen die nachten toen ook niet. Ik heb voor mezelf niet het beeld dat het geweld en de overlast tien jaar geleden minder was. Maar de cultuur dat veel dingen maar moesten kunnen, die was toen nog wel een stuk sterker.’’ Van de Kamps collega Jan Struijs van de Nederlandse Politiebond sluit zich daarbij aan. ,,Het is altijd zwaar geweest voor onze mensen. Maar toen werd er gewoon niet naar de verhalen geluisterd.’’
Radicaal plan
Geloof me, de afgelopen jaarwisse*ling was echt niet heftiger dan anders
Gerrit van de Kamp, Politievakbond ACP
Dat merkte GroenLinkser Bonte, toen hij met zijn radicale plan voor een verbod kwam. Hij kreeg een aantal ‘vervelende, minder genuanceerde’ reacties, zoals hij het nu beschaafd verwoordt. Het waren doodsbedreigingen, waarvan hij aangifte deed. Het speuren naar medestanders in het publieke debat was als zoeken naar een speld in een hooiberg.
Maar hij vond er een paar, onder meer in de Haagse GroenLinkser David Rietveld en in Tjeerd de Faber, oogarts bij het Oogziekenhuis in Rotterdam. ,,Arno vertelde me toen ik hem voor het eerst ontmoette dat meer dan de helft van de vuurwerkslachtoffers omstander was’’, blikt De Faber terug. ,,Dat was voor mij een belangrijke reden om mee te strijden voor een verbod.’’
Een simpel onderzoekje op Google laat zien hoe moeizaam die strijd van de anti-vuurwerklobby in de jaren daarna was. Zoektermen als ‘vuurwerkverbod’ of ‘verbod op vuurwerk’ werden tussen 2008 en 2019 nauwelijks door mensen ingevoerd, met steeds een kleine opleving rond de jaarwisseling. Pas sinds december 2019 gaat de lijn bijna kaarsrecht omhoog; in 2020 is vuurwerkverbod onbetwist trending. ,,En geloof me: de afgelopen jaarwisseling was echt niet heftiger dan anders’’, zegt vakbondsman Van de Kamp.
Afschuwelijke drama's
Natuurlijk, er was het afschuwelijke drama met de vader en het zoontje die omkwamen bij de flatbrand in Arnhem. Maar afschuwelijke drama's waren er altijd al. Tjeerd de Faber vertelde de gemeenteraad van Rotterdam een paar maanden geleden nog het verhaal van een twintig weken zwangere vrouw uit het Oostblok die rond de eeuwwisseling in het centrum van de stad door een rondvliegende vuurpijl haar oog verloor. Vier dagen erna beviel ze, van een dode baby.
Het aantal mensen dat zich met vuurwerkverwondingen op de eerste hulp van het ziekenhuis meldde, daalde de laatste jaren zelfs stevig, van 700 in 2013/2014 tot 385 nu. Het is de manier waarop we ernaar kijken die anders is geworden. De maatschappij veranderde, constateren Struijs en Van de Kamp. Nederland vergrijsde en werd voller. De acceptatie van vuurwerk werd daarmee lager, net als het begrip voor de agressie waarmee hulpverleners te maken kregen. Struijs: ,,Intussen maakte het overlastgevende deel van de vuurwerkafstekers er elk jaar weer een enorme bende van. In die zin is het een optelsom.’’
Draai politieleiding
Utrecht verdeeld
De Utrechtse gemeenteraad is verdeeld over een lokaal vuurwerkverbod. Coalitiepartij GroenLinks, met twaalf zetels de grootste partij, wil binnen twee jaar een verbod op het afsteken van vuurwerk in de stad. Hier is vooralsnog geen meerderheid voor in de politiek in Utrecht. Andere partijen zien meer heil in een landelijk verbod.
,,Als elke gemeente eigen regels gaat stellen is het voor politie en handhaving niet te doen en voor vuurwerkbranche niet te volgen’’, aldus fractievoorzitter Sander van Waveren van oppositiepartij CDA. Burgemeester Jan van Zanen (VVD) pleit ook voor een landelijk vuurwerkverbod.
In de loop van de jaren maakte ook de politieleiding een draai, constateren insiders. Die veranderde van toon en begon de raddraaiers ferm te veroordelen. Niks geen persberichten met ‘relatief rustige jaarwisseling’ meer. Korpschef Eric Akerboom begon zich voluit uit te spreken voor een verbod op knalvuurwerk en vuurpijlen, onder meer met een grote advertentie in deze krant in mei vorig jaar.
,,Mensen zijn helemaal lam van de drank, er wordt ook gebruikt. Mensen gaan helemaal uit hun dak. En dan gaan ze 2 januari weer werken. In feite is het een bizarre traditie’’, filosofeerde de korpschef toen. Het is deze kijk op Nieuwjaar die ook maatschappelijk de overhand begint te krijgen, constateert iemand van de nationale politie. ,,We merkten dit jaar dat burgers elkaar op hun gedrag begonnen aan te spreken. Daar kwamen zelfs knokpartijen uit voort.’’
Dat veel burgers de schadelijke gevolgen van vuurwerk zat zijn, bewijst onder meer de online petitie voor een landelijk vuurwerkverbod, die nu al door meer dan een half miljoen mensen is ondertekend. De Rotterdamse GroenLinks-wethouder Arno Bonte ziet ook dat de ‘zwijgende meerderheid zich nu eindelijk durft uit te spreken’. Het zorgt ervoor dat politici, zowel lokaal als landelijk, nu vóór een vuurwerkverbod durven te pleiten. Wie had dat gedacht, twaalf jaar geleden. ,,Toen was een eenzame strijd’’, zegt Bonte. Maar nu niet meer, en dat maakt trots. ,,Op mijn eigen stad, en hopelijk straks ook op de rest van het land.’’
Bron: ad.nl
