Het gedragsprobleem waar Nederland mee kampt bestaat al veel langer... Tussen 1987 en 2005 werden er in Leeuwarden al acties ondernomen om slopen en rellen tegen te gaan:


LC commentaar | Schuldvraag rond ruige jaarwisseling lijkt interessant, maar belangrijker is: hoe bedenk je een slimme oplossing?

Wie vroeger op Oudjaarsdag door de Leeuwarder binnenstad wandelde, waande zich in een timmerdorp. Winkeliers spijkerden hun etalages dicht uit vrees voor jongeren. Zij mepten volgens vaste traditie alle ruiten kapot.



Erwin Boers • Vandaag, 06:52 • Opinie

De vernielzucht doofde later uit dankzij de Warme Winternacht in het FEC. Die was in 1987 bedacht om jongeren het centrum uit te lokken, met groot succes. Het vandalisme bleef uit, ook nadat het feest in 2005 ophield te bestaan. Helaas halen dorpen nog jaarlijks de krant met geweldsincidenten. Vooral Noardeast-Fryslân valt op.

De lastige scheidslijn tussen wet en mienskipszin speelt hierbij een rol. Veel Friezen vinden dat je met oud en nieuw best een vuurtje mag stoken of vuurwerk afsteken, ook al verbiedt de wet dit. Burgemeesters knijpen een oogje toe, in de hoop dat de ‘mienskip’ genoeg sociale controle uitoefent om het gezellig te houden. Meestal lukt dat ook, maar wat doe je als burgemeester bij dorpsjeugd die te ver gaat? Wat als een groep omwonenden angstig of boos is? Dat laatste gebeurde in Anjum.
Uiteindelijk werd de ME daar en in andere dorpen ingezet. Zo’n politiemacht praat niet, maar slaat. Dat leverde blauwe plekken en boosheid op. Het politieoptreden was buiten alle proporties, klinkt in de dorpen. FNP-raadslid Aant Jelle Soepboer sprak breed zijn ergernis uit over het knuppelen.

Dat is pijnlijk voor Johannes Kramer, ooit het gezicht van de FNP en nu gezagsdrager in Noardeast-Fryslân. ,,Feiligens stiet foarop’’ zei hij. Alleen praten met het dorp helpt niet, merkte hij in Anjum, waar de geweldsproblemen van 2020 zich herhaalden. Later ging het er ook in andere dorpen wild aan toe. Volgens de politie werden agenten belaagd en hulpdiensten in hun werk belemmerd. Volgens dorpsbewoners zorgde juist de politie voor escalatie.
Zo werd het een baalweek voor Kramer: zijn gemeente kwam rottig in het nieuws. Ondertussen kreeg hij kritiek van eigen partij en mienskip. Als uitweg koos Kramer een bestuurlijke truc: hij laat het ME-optreden evalueren. Als het rapport er ligt, is het stof vast alweer neergedaald.

Wie zich in zijn positie verplaatst, snapt wel dat zo’n uitgestrekt dorpengebied met de jaarwisseling dilemma’s oplevert. De wetteloosheid, de tegenstrijdige informatie en het donker dwingen tot improvisatie, waarbij een foute inschatting snel gemaakt is. De komst van de ME is geen pretje, maar te kleinschalige politie-inzet heeft ook zo zijn risico’s.
Zou een evaluatie werkelijk iets nieuws opleveren? Wie echt iets wil oplossen, moet niet kijken naar de schuldvraag, maar buiten de hokjes denken. Les van de Warme Winternacht is dat gewelddadige of riskante tradities vervangen kunnen worden door nieuwe leukere tradities. Als de coronamaatregelen volgend jaar minder heftig zijn, liggen er kansen open.
Feesten met herrie en vuur horen niet in een dorpscentrum of binnenstad, maar erbuiten. Sommige dorpen passen die truc al langer succesvol toe: ze vieren feest op een weiland buiten de dorpskom. Dat lijkt de meest succesvolle methode om overlast, vernielingen en geweld te voorkomen.



Bron: https://lc.nl/opinie/Creatief-tegen-...-27377840.html