Petitievoorvuurwerk.nl
Weergegeven resultaten: 1 t/m 6 van 6
  1. #1
    VWC-Lid
    Geregistreerd
    18 mei 2008
    Berichten
    1.191
    Thanks
    62
    172 waarderingen in 52 posts

    Historische vindingen: Het buskruit


    In de 9e eeuw vonden de Chinezen het buskruit uit. Het werd al snel een cruciale factor bij veldslagen. Het geheim verspreidde zich langzaam naar het westen en bereikte Europa in de 13e eeuw. Grieks vuur was de voorloper van buskruit en moeilijk te doven. Honderden jaren lang was buskruit een belangrijk ingrediënt voor wapens als bommen en geweren. In vredestijd werd het gebruikt in de mijnbouw en voor sloopwerkzaamheden.

    Grieks vuur

    Vuur is zo angstaanjagend en verwoestend, dat het al minstens 3000 jaar op grote schaal als wapen wordt gebruikt. Grieks vuur (ook wel Byzantijns vuur of vloeibaar vuur genoemd) was een geheim brandbaar mengsel dat in 673 naar Constantinopel werd gebracht door Kallinikos. Waarschijnlijk was het samengesteld uit nafta of steenolie, een zwart kleverig goedje dat uit de grond sijpelt in de regio tussen de Zwarte en de Kaspische Zee. Het werd vermoedelijk gedestilleerd en gemengd met zwavel of hars. Vaten met het spul konden met een katapult afgeschoten worden of het kon door een blaaspijp worden gepompt. Grieks vuur dreef op water en was gemakkelijk aan te steken maar erg lastig te doven, behalve met urine, azijn of zand. Gedurende acht eeuwen was het belangrijk voor de verdediging van het Byzantijnse Rijk (5e t/m 15e eeuw).

    Het gebruik van napalm

    Tijdens de Tweede Wereldoorlog bedachten Amerikaanse chemici een moderne vorm van het Griekse vuur, gebaseerd op geleiachtige gasoline. Het verdikkingsmiddel was een mengsel van aluminium NAFtenaat en PALMitaat, vandaar de naam. Moderne napalm, napalm B, is voornamelijk een mengsel van benzeen en polystyreen. Dit hecht beter en brandt ongeveer tien minuten. Napalm werd door de Amerikanen gebruikt in de Vietnamoorlog en heeft een rol gespeeld bij vele andere conflicten. Meestal wordt het als brandbom uit vliegtuigen afgeworpen, maar het kan ook door de infanterie worden gebruikt in vlammenwerpers.

    De ontdekking van buskruit

    Buskruit werd in de 9e eeuw uitgevonden door Chinese alchemisten of monniken die op zoek waren naar het levenselixer. Al honderden jaren gebruikten ze salpeter (kaliumnitraat) in allerlei mengsels met medicinale werking. Waarschijnlijk ontdekten ze per ongeluk het snel ontvlambare buskruit. Een tekst uit de Tao (Chinese filosofie), waarvan vermoedt wordt dat hij dateert uit het midden van de 9e eeuw, bevat een passage over een erg brandbare stof, samengesteld uit o.a. salpeter en zwavel. Volgens een populaire legende gebruikten de Chinezen, net als tegenwoordig, buskruit voor vuurwerk. Maar in werkelijkheid zetten ze het al snel in voor militaire doeleinden. Vuurstokken bestonden uit buizen van bamboe, gevuld met buskruit. Ze werden aangestoken en van dichtbij op de vijand gericht. Primitieve geweren waren vuurstokken gevuld met buskruit en kiezelstenen als kogels. Vuurpijlen waren vuurstokken met een straalbuis en een geleidingsstok. Een bom was gewoon buskruit in een vat.

    Aankomst buskruit in Europa

    De kennis van het buskruit bereikte de Arabische wereld in het begin van de 13e eeuw en verspreidde zich daarna snel door Europa. Misschien via Bertold Schwarz, een Duitse monnik en alchemist (tegenwoordig wordt eraan getwijfeld of hij ooit heeft bestaan) en in ieder geval ook door Roger Bacon, een Engelse monnik uit Oxford. Bacon schreef de formule voor buskruit op in het Latijn en in code: 'Luru Vopo Vir Can Utriet'. Dit kan uitgelegd worden als mengsel van houtskool, zwavel en salpeter. Toch bevat dit zo weinig salpeter dat het slechts zou knetteren en sissen. Er zou geen explosie zijn. Na de intrede van het echte buskruit werden projectielen van steen, en later metaal, verschoten (zie afbeelding rechts). Dit vuurgeschut is in Europa voor het eerst gebruikt tijdens de 100-jarige oorlog (1340-1450) tussen Engeland en Frankrijk.


    Samenstelling en effect van echt buskruit

    Echt buskruit of 'zwart poeder' is een mengsel van drie ingrediënten in de verhouding 15% houtskool, 10% zwavel en 75% salpeter. Deze stoffen kunnen het beste gezamenlijk gemalen worden tot een fijn poeder. Hierdoor worden ze meteen gemengd. Bij aansteking produceert buskruit een grote hoeveelheid gas dat bestaat uit kooldioxide en zwaveldioxide. Een theleepel buskruit produceert bij verbranding zo'n 5 liter heet gas in ±0,01 seconde. Als het buskruit opgesloten zit ontstaat er een enorme drukgolf. Die kan worden gebruikt om een explosie te veroorzaken, een kogel uit een geweer te schieten of om een pijl in de lucht te laten vliegen.

    Bron

  2. #2
    VWC-Lid
    Geregistreerd
    27 augustus 2010
    Berichten
    325
    Thanks
    0
    9 waarderingen in 8 posts
    Leuk! Maar er ontstaat toch ookzuurstof? Daarom kan het onderwater branden?

  3. #3
    VWC-Lid kwintos's schermafbeelding
    Geregistreerd
    31 augustus 2008
    Berichten
    6.423
    Thanks
    7.524
    4.870 waarderingen in 2.485 posts
    Citaat Oorspronkelijk geplaatst door slofRotjes Bekijk bericht
    Leuk! Maar er ontstaat toch ookzuurstof? Daarom kan het onderwater branden?
    kaliumnitraat werkt als katalysator dacht ik
    Je bent geen echte vent,als je niet voor vuurwerk bent.

  4. #4
    VWC-Lid DarkSoul's schermafbeelding
    Geregistreerd
    8 januari 2007
    Locatie
    Leiden
    Berichten
    4.393
    Thanks
    1.482
    4.770 waarderingen in 1.535 posts
    Er ontstaat juist geen zuurstof, daarom is het ook een verbrandingsreactie! Basale scheikunde aan het werk. Bij een verbrandingsreactie worden zuurstofatomen verbruikt en omgezet in kooldioxide en evt. koolmonoxide. Die zijn afkomstig van inderdaad het kaliumnitraat. (Kalium)nitraat bevat per molecuul drie atomen zuurstof wat daarom een goede zuurstofleverancier is. Daarom kan buskruit ook onder water of in een afgesloten container ontbranden; er zit op een chemisch niveau zuurstof 'ingebouwd', dus verse lucht is niet nodig voor de verbrandingsreactie. Kaliumnitraat is de oxidator bij deze reactie.
    Een katalysator is hier niet van toepassing. Een standaard buskruit compositie maakt geen gebruik van een katalysator. Ik denk zelfs dat de meeste soorten vuurwerk geen katalysator gebruiken. Hooguit soms "rocket candy" met wat Fe2O3...
    Laten we lekker link gaan doen!

  5. #5
    VWC-Lid kwintos's schermafbeelding
    Geregistreerd
    31 augustus 2008
    Berichten
    6.423
    Thanks
    7.524
    4.870 waarderingen in 2.485 posts
    In vuurwerk wordt vaak buskruit gebruikt, dat bestaat uit zwavel (S), houtskool (bestaat voornamelijk uit koolstof), maar bevat eveneens de noodzakelijke katalysator potas (K2CO3) en salpeter of kaliumnitraat (KNO3). Hierbij is het kaliumnitraat de zuurstofleverancier.
    Je bent geen echte vent,als je niet voor vuurwerk bent.

  6. #6
    VWC-Lid Knaken's schermafbeelding
    Geregistreerd
    13 januari 2014
    Berichten
    8
    Thanks
    3
    22 waarderingen in 5 posts
    Fascinerend vuurwerk
    OF HET nu om de Olympische Spelen gaat of om een plaatselijk evenement, vuurwerk hoort er vaak bij. Tijdens de viering van Onafhankelijkheidsdag in de Verenigde Staten, de veertiende juli in Frankrijk en oud en nieuw in bijna elke grote stad ter wereld, wordt de hemel gesierd door explosies van licht.

    Maar wanneer begon de fascinatie van mensen voor vuurwerk? En wat is er allemaal nodig om deze schitterende shows te realiseren?

    Een oosterse traditie
    De meeste historici zijn het erover eens dat de Chinezen het vuurwerk hebben uitgevonden rond de tiende eeuw na Christus, toen oosterse scheikundigen ontdekten dat er een explosieve stof ontstond wanneer salpeter (kaliumnitraat) met zwavel en houtskool werd vermengd. Westerse ontdekkingsreizigers, zoals Marco Polo, of mogelijk Arabische handelaars namen dit explosieve mengsel mee naar Europa. Al in de veertiende eeuw brachten spectaculaire vuurwerkvertoningen de toeschouwers in Europa in vervoering.

    Maar het poeder dat voor zo’n schitterend vermaak zorgde, veranderde ook de loop van de Europese geschiedenis. Soldaten gingen het mengsel, dat later buskruit werd genoemd, gebruiken om loden kogels mee weg te schieten, kasteelmuren op te blazen en politieke machten weg te vagen. „Tijdens de Europese Middeleeuwen”, zegt de Encyclopædia Britannica, „ging de verspreiding van militaire explosieven naar het westen hand in hand met de verspreiding van vuurwerk, en in Europa moest de explosievendeskundige van het leger ook het vuurwerk verzorgen om de overwinning en vrede te vieren.”

    Ondertussen leken de Chinezen weinig aandacht voor het destructieve vermogen van buskruit te hebben. In de zestiende eeuw schreef Matteo Ricci, een Italiaanse jezuïetenmissionaris in China: „De Chinezen zijn geen experts in het gebruik van geweren en geschut en maken daar in tijd van oorlog slechts weinig gebruik van. Maar salpeter wordt wel overvloedig gebruikt om vuurwerk te maken voor volksspelen en feestdagen. De Chinezen beleven veel vreugde aan zulke voorstellingen . . . Hun bekwaamheid in het vervaardigen van vuurwerk is echt uitzonderlijk.”

    De geheimen van het spektakel
    Vroege vuurwerkmakers moesten ongetwijfeld over zowel vaardigheid als moed beschikken bij het ontwikkelen van verschillende soorten vuurwerk. Ze ontdekten dat grove korrels buskruit relatief langzaam verbranden, terwijl fijne korrels explosief verbranden. Er werden vuurpijlen gemaakt door een papieren of bamboe koker aan één kant dicht te maken en het onderste gedeelte vol te stoppen met grove korrels buskruit. Als het buskruit werd aangestoken, kwamen er snel-expanderende gassen vrij die het open einde van de koker uit werden gedreven en het projectiel de lucht in stuwden. (Dit grondbeginsel wordt tegenwoordig gebruikt om astronauten de ruimte in te sturen.) Het bovenste deel van de vuurpijl werd volgestopt met fijn buskruit, zodat het projectiel, als alles goed ging, op het hoogste punt van zijn baan zou ontploffen.

    Door de eeuwen heen is de techniek achter vuurwerk niet veel veranderd. Maar er zijn wel wat verbeteringen aangebracht. De oosterlingen wisten oorspronkelijk alleen maar hoe ze wit en goudkleurig vuurwerk moesten maken. De Italianen voegden er kleur aan toe. Aan het begin van de negentiende eeuw kwamen ze erachter dat als ze kaliumchloraat aan het buskruit toevoegden, de vrijkomende warmte bij de verbranding van het mengsel zo groot was dat metalen gasvormig werden en het vuurwerk een kleur kreeg. Tegenwoordig wordt er strontiumcarbonaat bij gedaan voor een rode kleur. Titanium, aluminium en magnesium produceren een helderwitte kleur, koperverbindingen een blauwe kleur, bariumnitraten een groene en een mengsel met natriumoxalaat een gele.

    Computers hebben nog een dimensie aan het vuurwerkschouwspel toegevoegd. Technici hoeven vuurwerk niet meer met de hand aan te steken, maar kunnen hun vertoningen perfect timen door computers te programmeren om het vuurwerk elektronisch te ontsteken zodat het op het ritme van een muziekstuk ontploft.

    Een verband met religie
    Zoals de jezuïet Ricci opmerkte, vormde vuurwerk een integrerend deel van Chinese religieuze vieringen. Vuurwerk is „door de Chinezen uitgevonden om tijdens oud en nieuw en andere feestelijkheden demonen te verjagen”, aldus het blad Popular Mechanics. Howard V. Harper verklaart in zijn boek Days and Customs of All Faiths: „Sinds aloude, heidense tijden hebben mensen op hun grote religieuze feesten fakkels gedragen en vreugdevuren ontstoken. Wat lag er meer voor de hand dan het spectaculair gekleurde en zelfbewegende licht van vuurwerk aan de festiviteiten toe te voegen?”

    Niet lang nadat vuurwerk door naamchristenen aanvaard was, kregen vuurwerkmakers een beschermheilige. The Columbia Encyclopedia verklaart: „[St.-Barbara’s] vader heeft haar naar verluidt opgesloten in een toren en haar later gedood omdat ze een christen was. Hij werd door de bliksem getroffen, en als logisch gevolg werd St.-Barbara de beschermheilige van de makers en gebruikers van artillerie en vuurwerk.”

    Het maakt niet uit wat het kost
    Of het nu om religieuze of niet-religieuze vieringen gaat, het publiek schijnt een onverzadigbaar verlangen te hebben naar grotere en betere vuurwerkshows. Over een Chinese vuurwerkshow in de zestiende eeuw schreef Ricci: „Toen ik in Nanjing was, zag ik een vuurwerkvertoning ter viering van de eerste maand van het jaar, wat hun grootste festival is; ik heb uitgerekend dat er op dit festival genoeg kruit de lucht in ging om enkele jaren een flinke oorlog mee gaande te houden.” Over de kosten van deze vertoning zei hij: „Als het op vuurwerk aankomt, lijkt het ze niet uit te maken hoeveel het kost.”

    Er is sindsdien niet veel veranderd. In het jaar 2000 ging er bij slechts één viering, die rond de Harbour Bridge in Sydney, 20 ton vuurwerk de lucht in tot vermaak van minstens een miljoen toeschouwers die aan de waterkant stonden. In datzelfde jaar werd er in de Verenigde Staten 625 miljoen dollar uitgegeven aan ruim 70 miljoen kilo vuurwerk. Veel culturen blijven dus gefascineerd door vuurwerk, en er kan nog steeds gezegd worden: „Als het op vuurwerk aankomt, lijkt het ze niet uit te maken hoeveel het kost.”
    Strijker jongens kan je lachen!

Regels voor berichten

  • Je mag geen nieuwe discussies starten
  • Je mag niet reageren op berichten
  • Je mag geen bijlagen versturen
  • Je mag niet je berichten bewerken
  •