Definitief rapport vuurwerkramp: 'OM heeft bewust fouten gemaakt'

[Scav]

ENSCHEDE - Klokkenluider Paul van Buitenen uit Breda is een offensief begonnen om een parlementaire enquête naar de vuurwerkramp van 13 mei 2000 af te dwingen. Vanochtend biedt hij zijn definitieve rapport aan enkele Kamerleden aan.

Ook geeft Van Buitenen rond 11.00 uur een persconferentie in Den Haag over zijn bevindingen, waarvoor hij diverse Kamerleden uitnodigde. Dit laatste rapport is 880 pagina’s dik en is in het bezit van De Twentsche Courant Tubantia. De eerdere conclusie bleef dezelfde: het OM heeft, volgens Van Buitenen, veel fouten gemaakt en ‘waarheidsvinding had geen prioriteit’.

Bewust fouten gemaakt
Van Buitenen beweert al lange tijd, op basis van eigen onderzoek, dat het Openbaar Ministerie in het onderzoek naar de ramp bewust fouten heeft gemaakt. Er is maar naar één uitkomst toegewerkt volgens Van Buitenen. De schuld moest liggen bij het ontplofte bedrijf S.E. Fireworks en/of een brandstichter, met als enige doel dat de overheid buiten schot bleef.

Strafdossier
Van Buitenen is een bekende klokkenluider. Hij onthulde als Europees ambtenaar een fraude binnen de EuropeseCommissie. Door zijn toedoen trad in 1999 de voltallige Europese Commissie af. Nu heeft hij vier jaar lang onderzoek gedaan naar de ramp in Enschede, waarbij 23 doden vielen. Hij deed dat op basis van talrijke documenten, emails, nota’s, het complete strafdossier en gesprekken met diverse betrokkenen, onder wie directeur Rudi Bakker van het ontplofte S.E. Fireworks. Die wil, opnieuw, een herziening van zijn strafproces.

Parlementaire enquête
Vorig jaar publiceerde De Twentsche Courant Tubantia al exclusief de conclusies uit het eerste concept, waarin Van Buitenen S.E. Fireworks helemaal vrij pleitte. In een toelichting riep hij op tot een parlementaire enquête. Dat kreeg geen enkele respons. Van Buitenen zei toen ook ‘alles te doen om de politiek in actie te laten komen’.

Herziening strafproces
Directeur Rudi Bakker van het ontplofte S.E. Fireworks ziet in het rapport aanleiding om opnieuw een herziening te vragen van zijn strafproces. De twee directeuren zijn destijds veroordeeld tot een jaar cel voor dood door schuld. Twee eerdere herzieningsverzoeken van Bakker werden afgewezen. SP-Kamerlid Ronald van Raak, woordvoerder Binnenlandse Zaken en Veiligheid, zegt dat hij zich gaat inspannen om het rapport van Paul van Buitenen behandeld te krijgen in de Kamercommissie.

Van Raak stelde begin deze maand vragen over de voorschriften over het blussen van vuurwerk. Van Raak is ‘totaal niet gerustgesteld’ door de antwoorden van minister Grapperhaus. „Ik voel aan mijn politieke water dat hier iets niet goed zit. Als dat voor de blusvoorschriften geldt, wat is er dan nog meer loos rond de ramp. Ik denk dat we goed nota van dit rapport moeten nemen.” Een roep om een parlementaire enquête vindt hij echter ‘nog veel te vroeg’.

Verbloemen
Volgens het officiële onderzoek naar de ramp had S.E. Fireworks te veel en te zwaar vuurwerk opgeslagen (Commissie Oosting). Van Buitenen komt in zijn review tot de conclusie dat dit niet waar is. Volgens hem is de werkelijke reden dat deze ramp kon gebeuren, de gebrekkige regelgeving rond vuurwerk van de overheid. Om dat te verbloemen is de schuld inde schoenen van S.E. Fireworks geschoven en is geprobeerd de Enschedeër André de Vries als brandstichter in de cel te krijgen. Daarbij is de rechterlijke macht misleid, is zijn overtuiging. De inmiddels overleden De Vries is overigens in hoger beroep vrijgesproken.

Van Buitenen betoogt in zijn rapport dat veel zaken naar de oorzaak van de ramp niet of niet goed zijn uitgezocht.Hij noemt de rol van de brandweer, die mogelijk fouten heeft gemaakt waardoor de brand bij S.E. Fireworks kon uitgroeien tot een ramp. Ook meent hij dat een bedrijfsongeval als mogelijke oorzaak niet tot op de bodem is uitgezocht en dat sommige werknemers geen sluitend alibi hebben.

Reeks van mogelijke motieven
Verder is volgens hem ook niet goed onderzocht of de vorige eigenaar van het bedrijf mogelijk een motief had om S.E.fireworks te (laten) saboteren. „Ik beschuldig hem niet. Maar het OM had dat wel moeten onderzoeken”. Van Buitenen ziet‘een reeks van mogelijke motieven’.

Kritiek niet nieuw
De kritiek op de overheid is niet nieuw. De Commissie Oosting stelde destijds ook al vast dat de overheid grote fouten had gemaakt in toezicht en regelgeving. Maar de overheid kon daarvoor niet worden vervolgd vanwege het zogenoemde ‘Pikmeer-arrest’. Van Buitenen vindt dat dit arrest is misbruikt.

'Niet diepgravend genoeg'
Justitie meent dat er geen aanleiding is om opnieuw naar het onderzoek naar de ramp en eventuele fouten te kijken. De vorige eigenaar is destijds wel degelijk gehoord over zijn verhouding met S.E. Fireworks. Sinds 2000 heeft het OM ook nog meerdere keren nader onderzoek gedaan naar aspecten van de ramp. Dat geldt bijvoorbeeld bij de vraag of er bij S.E. Fireworks toch gewerkt is op 13 mei, met een fataal bedrijfsongeval tot gevolg. Dat is enkele jaren geleden opnieuw bekeken. Het OM sloot dat opnieuw uit. Van Buitenen neemt die latere onderzoeken niet serieus; dat was in zijn ogen niet diepgravend genoeg.

Rehabilitatie
Van Buitenen begon vier jaar geleden aan zijn onderzoek op verzoek van oud-rechercheur Jan Paalman uit Rijssen. Paalman zat in het Tolteam dat de ramp onderzocht. Hij en een collega hebben steeds beweerd dat er grote fouten zijn gemaakt en dat de rechterlijke macht is misleid, met name in het onderzoek naar ‘brandstichter’De Vries. Het kwam hen op ontslag te staan. Van Buitenen meent dat zij recht hebben op rehabilitatie. Hij ontkent dat hij in zijn rapport zich heeft laten leiden tot Paalman en Bakker.

De voorzitter van de Commissie Oosting heeft tot op heden geen twijfel gehad over de kwaliteit van het onderzoek en de conclusies.

Bron

[moontan]

Ik hoop echt dat die parlementaire enquete gaat komen. Het recht zal moeten zegevieren!!