Mortierbommen of shells zijn het gevaarlijkste en zwaarste soort vuurwerk dat gebruikt wordt. Om deze reden vallen shells onder de noemer professioneel vuurwerk en mogen ze alleen worden gebruikt in vuurwerkshows door professionals. Shells komen meestal voor in sferische of een cilindrische vorm en hebben allerlei soorten maten, meestal uitgedrukt in de Engelse maat inches, die de diameter van de shell aanduidt. In sommige landen mag dit vuurwerk ook aan particulieren worden verkocht, maar in België mag dit (na aandringen van de Nederlandse overheid) niet meer. Voor consumenten worden meestal shells in cakes verwerkt, het zijn een soort mini-uitvoeringen van de grotere shells.
Werking shell
Afschieten
De shell wordt onderin een explosiebestendige buis geplaatst (meestal glasvezel, meerlaags karton of HDPE, met een eindstop van hetzelfde materiaal) van een meter of meer, afhankelijk van de diameter van de bom en de buis zelf. De lont wordt vervolgens via de bovenkant van de buis vastgemaakt aan een elektrische ontsteking of een traag brandende lont, aangezien aan de bom zelf meestal een zeer snel brandende lont zit, een zogenaamde schietlont, die met enkele meters per seconde opbrandt.
Stijglading en effectlading
Wanneer de lont is aangestoken. laat hij een lading kruit onder de bom ontbranden, de zogenaamde stijglading of lift charge, waardoor de shell door de uitzettende gassen met grote snelheid de buis verlaat. Door dezelfde explosie is een lont met een bepaalde afmeting aangestoken (een getimede lont of timefuse) die na een tijdje de lading midden in de shell ontsteekt, de zogenaamde effectlading of burst charge. In deze lading bevindt zich het kruit om het beoogde effect te bereiken
Verschillende soorten shells
Cilindrische shells
De sterren worden in een shell aan de zijdes geplaatst, in tegenstelling tot de normale shell waar de sterren door de gehele bol zijn geplaatst. Hierdoor ontstaat een 'plat' effect. Cilindershells zijn over het algemeen makkelijker te maken en hebben soms iets meer kruit dan normale shells. De lengtes van cilindershells kunnen variëren van 5 cm tot 1m70 en langer. Cilindershells worden vooral gebruikt in Europa, voornamelijk in Spanje, Italië en Malta. Bij cilindershells is het makkelijker om meerdere stages aan te brengen (meerslagen) die na elkaar ontploffen
Meerslagenshells
Meerslagenshells hebben meerdere 'stages', die tegelijk of na elkaar afgaan. Meerslagen worden meestal verwerkt in cilindershells. Soms heeft een meerslagenshell een bottom shot, oftewel een harde knal aan het einde.
Salute shells
Salutes zijn shells met als enige effect een knal, en zijn van gevarenklasse 1.1. Onder de noemer salutes zijn nog verschillende soorten te benoemen:
Dark Salute: deze soort Salutes zijn zeer krachtig en bestaan alleen uit flash (een mengsel van een sterke oxidator en een heel fijn metaalpoeder). Het beoogde effect van deze bommen bestaat veelal alleen uit een zeer harde knal en een sterke lichtflits
Titanium Salute: Titanium Salutes zijn hetzelfde als Dark Salutes alleen is er titaanpoeder aan toegevoegd. Hierdoor ontstaat bij de explosie niet alleen een sterke flits maar ook felle witte vonken die een deel van een seconde langer actief blijven dan de flits van een Dark Salute.
Peanut-shells
Bij peanutshell zijn 2 tot 3 ronde shells boven elkaar geplaatst, zodat de shell lijkt op een doppinda. Door de druk uit de onderste shell die ontstaat na de explosie, worden de andere shells weggeslingerd waardoor het lijkt of men de shells na elkaar schiet.
Single shots
Een single shot is een klein legaal mortiertje
Spraakverwarring
Vaak wordt er gesproken over "mortieren" wanneer men de lading bedoelt die wordt afgestoken. Dit is echter niet juist. De mortier is in feite de buis waarmee de lading wordt afgeschoten. De lading zou moeten worden aangeduid met "shell".
Door vuurwerkliefhebbers wordt de naam mortierbom vaak verafschuwd. Dit is volgens hen een naam die de media aan het stuk vuurwerk hebben gegeven om het volk bang te maken. De juiste naam is shell. Een bom is volgens velen namelijk de naam voor een explosief om mensenlevens te verwoesten en haat te zaaien
spherical shell
Werking shell
Afschieten
De shell wordt onderin een explosiebestendige buis geplaatst (meestal glasvezel, meerlaags karton of HDPE, met een eindstop van hetzelfde materiaal) van een meter of meer, afhankelijk van de diameter van de bom en de buis zelf. De lont wordt vervolgens via de bovenkant van de buis vastgemaakt aan een elektrische ontsteking of een traag brandende lont, aangezien aan de bom zelf meestal een zeer snel brandende lont zit, een zogenaamde schietlont, die met enkele meters per seconde opbrandt.
Stijglading en effectlading
Wanneer de lont is aangestoken. laat hij een lading kruit onder de bom ontbranden, de zogenaamde stijglading of lift charge, waardoor de shell door de uitzettende gassen met grote snelheid de buis verlaat. Door dezelfde explosie is een lont met een bepaalde afmeting aangestoken (een getimede lont of timefuse) die na een tijdje de lading midden in de shell ontsteekt, de zogenaamde effectlading of burst charge. In deze lading bevindt zich het kruit om het beoogde effect te bereiken
Verschillende soorten shells
Cilindrische shells
De sterren worden in een shell aan de zijdes geplaatst, in tegenstelling tot de normale shell waar de sterren door de gehele bol zijn geplaatst. Hierdoor ontstaat een 'plat' effect. Cilindershells zijn over het algemeen makkelijker te maken en hebben soms iets meer kruit dan normale shells. De lengtes van cilindershells kunnen variëren van 5 cm tot 1m70 en langer. Cilindershells worden vooral gebruikt in Europa, voornamelijk in Spanje, Italië en Malta. Bij cilindershells is het makkelijker om meerdere stages aan te brengen (meerslagen) die na elkaar ontploffen
Meerslagenshells
Meerslagenshells hebben meerdere 'stages', die tegelijk of na elkaar afgaan. Meerslagen worden meestal verwerkt in cilindershells. Soms heeft een meerslagenshell een bottom shot, oftewel een harde knal aan het einde.
Salute shells
Salutes zijn shells met als enige effect een knal, en zijn van gevarenklasse 1.1. Onder de noemer salutes zijn nog verschillende soorten te benoemen:
Dark Salute: deze soort Salutes zijn zeer krachtig en bestaan alleen uit flash (een mengsel van een sterke oxidator en een heel fijn metaalpoeder). Het beoogde effect van deze bommen bestaat veelal alleen uit een zeer harde knal en een sterke lichtflits
Titanium Salute: Titanium Salutes zijn hetzelfde als Dark Salutes alleen is er titaanpoeder aan toegevoegd. Hierdoor ontstaat bij de explosie niet alleen een sterke flits maar ook felle witte vonken die een deel van een seconde langer actief blijven dan de flits van een Dark Salute.
Peanut-shells
Bij peanutshell zijn 2 tot 3 ronde shells boven elkaar geplaatst, zodat de shell lijkt op een doppinda. Door de druk uit de onderste shell die ontstaat na de explosie, worden de andere shells weggeslingerd waardoor het lijkt of men de shells na elkaar schiet.
Single shots
Een single shot is een klein legaal mortiertje
Spraakverwarring
Vaak wordt er gesproken over "mortieren" wanneer men de lading bedoelt die wordt afgestoken. Dit is echter niet juist. De mortier is in feite de buis waarmee de lading wordt afgeschoten. De lading zou moeten worden aangeduid met "shell".
Door vuurwerkliefhebbers wordt de naam mortierbom vaak verafschuwd. Dit is volgens hen een naam die de media aan het stuk vuurwerk hebben gegeven om het volk bang te maken. De juiste naam is shell. Een bom is volgens velen namelijk de naam voor een explosief om mensenlevens te verwoesten en haat te zaaien
spherical shell
Comment